పట్టు నైటీ మడి

ఇప్పుడే పార్టీ కెళ్ళి వచ్చా.. మా స్నేహితురాలు ప్రభ చాలా రోజులకి కనిపించింది. కుశల ప్రశ్నలయ్యాక మాటల్లో తెలిసింది.. వాళ్ళ అత్తగారూ వాళ్ళూ చాలా ఆచారవంతులట. ఇప్పటికీ స్నానం చేసి మడిగా వంటా అదీ చేయాలంటారట. అఫ్ కోర్స్.. తన కుటుంబం లో కూడా మడీ,అంటూ లాంటివి ఎక్కువే.. కాకపోతే ఒక ఎక్సెప్షన్.. మరీ తడి బట్ట తో కాకుండా, స్నానం చేసి మడి పట్టు చీర విడిగా వాడితే చాలట.

తను దానిక్కూడా కాస్త షార్ట్ కట్ చేసాననీ తన కంచి పట్టు చీర చింపించి నైటీ కుట్టించాననీ, మడి వంట కి అదే వాడతాననీ చెప్పింది. నాకు చచ్చే నవ్వు వచ్చింది. ఈ కాన్సెప్ట్ ఎప్పుడూ వినలేదని. అసలు మడి ఉద్దేశ్యం ఏమిటి? ఎందుకు చేయాలి? ఎందుకు చేస్తున్నాం? అని ఆలోచన కన్నా.. మడి కట్టుకోవటం అంటే 'పట్టు బట్టలు ' కట్టుకోవటం, ఎవర్నీ ముట్టుకోకపోవటం అని అనుకుంటుందనుకున్నాను.

రోజూ వారీ గా ఇళ్ళల్లో మడులు కట్టుకుని వండటం ఎప్పుడో మానేసారు కానీ మా ఇళ్ళల్లో ఇప్పటికీ.. పండగలకీ, పబ్బాలకీ, వైదిక కర్మలకేదైనా సరే మడి గా ప్రసాదం వరకైనా వండటం మామూలే.. పైగా పాత కాలం వాళ్ళెవరైనా వస్తే.. వాళ్ళకోసం..కాస్త ఇంకా కొద్దిగా 'అంతరించిపోతున్న ' ఆచారం సాగుతోంది.

మా చిన్నప్పుడు మా నాయనమ్మ మడి కట్టుకుని వండటం,.. ఆవిడకి ఓపిక తగ్గిపోయాక మా అమ్మ ఆ బాధ్యత తీసుకోవటం, దాంట్లో జరిగే తప్పిదాలకు మా నాయనమ్మ తట్టుకోలేకపోవటం, తర్వాత నెమ్మదిగా మడి స్థాయి తగ్గిపోయి, స్నానం చేసి..వంటగదీ,పొయ్యీ శుద్ధి చేసి వండటమే మడి అని కాలానుగుణమైన మార్పులు మా ఇంట్లో ప్రవేశించటం నాకు తెలుసు.

తలస్నానమాచరించి తడి బట్టలతో మడి కట్టుకోవటం, ఎవరైనా తాకితే.. (పిల్లలు 'అమ్మా' అంటూ చుట్టుకుపోవటం) , ఉసూరుమంటూ మైల పడ్డామని మళ్ళీ రెండు చెంబులు తలన పోసుకుని రావటం లాంటివి మా అత్తయ్యలు చేస్తూ ఎంత కష్టపడ్డారో ఆరోజుల్లో.. మళ్ళీ చిన్న టవున్లలో ఎప్పుడైతే ఇరుకిళ్ళల్లో కాపురం మొదలు పెట్టారో, మడి బట్టలు విడి గా ఆరేసుకోవటం, అవి పొడిబారాక కట్టుకోవటం, పిల్లలు విధివశాత్తూ తాకినా, చూసీ చూడనట్టు ఉండిపోవటం, నుండి.. స్నానం చేసిన తర్వాత వంట గా రూపాంతరం చెందింది మా ఇళ్ళల్లో మడి.

మా నాయనమ్మ ఒక కథ చెప్పేది.. ముగ్గురు ముసలమ్మలు మడి కట్టుకుని కూర్చుని జంతికల పిండి కలిపారట.. మొదటావిడ అందిట,.. ' మా ఇళ్ళల్లో అబ్బో,.. నిప్పులు కడుక్కునే ఆచారం.. ఇప్పుడెవరికుందమ్మా?' అని.

రెండో ఆవిడ తక్కువ తిందా? 'మా ఇళ్ళల్లో ఒకసంవత్సరం,..మడి ఆవకాయ జాడీలు దింపుతుండగా పిల్ల కాకి కావ్ మంటూ కిటికీలో వాలిందని, ఆరు జాడీల మడీఅవకాయా మైలపడిందని తీసేసారు.. ఈకాలం వాళ్ళకి ఏంతెలుసనీ...' అని సాగదీసిందిట.

ఇక మూడో ముసలమ్మ ఊరుకుంటుందా? 'మా ఇళ్ళల్లో మడి తర్వాతే ఎవరిదైనానూ.. మొన్న మడిగా లడ్డూ చుడుతుంటేనూ, పైవసారా లో కూర్చుని బాతాఖానీ చేస్తున్న ఇంగ్లీషు దొర 'అబ్బా.. ఏంటండీ ఇంత గుభాళింపూ' అన్నాడని.. పాకం పెట్టిన బూందీ అంతా మైలపడిందని.. పక్కకి తీసేసాం ' అని కళ్ళెగరేస్తూ చెప్పింది.

మాదంతే కాదు మాదని ఇలా గొడవ పడుతుండగా.. ఒక పిల్లిపిల్ల చటుక్కున కిటికీ లోంచి పిండి గిన్నెలోకి గెంతి.. అలా పోయింది. అంతే.. ఇక మాటల్లేకుండా కారప్పూస చేయటం లో నిమగ్నమయ్యారు.

ఇలాగ అంటూనే.. మా నాయనమ్మ ఇంట్లో మడి సరిగ్గా సాగట్లేదని గొణుగుతూనే ఉండేది. మళ్ళీ.. ' ఎగ్జిబిషన్ లో మెరపకాయ బజ్జీలకుండదర్రా మడి.. ' అంటూ చిన్నప్పుడు మా అందరికీ..నాంపల్లి ఎక్జిబిషన్ లో కొనిపెట్టి తానూ తినేది. అదే మనిషి పదేళ్ళ క్రితం ఏదో ఆరోగ్యరీత్యా హైదరాబాద్ కొచ్చినప్పుడు మూడు రోజులు మడి వంట లేదని అరటిపళ్ళతో గడిపింది.

ఆవిడ బ్రతికున్నంత కాలం ఏదో విధం గా మడి, ఆచారాలు సాగించుకుని, ఎనభయ్యవ పడిలో అస్థమించాక.. జరిగిన ఒక గమ్మత్తు సంఘటన తో ఈ టపా ముగిస్తాను.


ఆవిడ కర్మ కాండలు పన్నెండవ రోజున నలుగురు స్వాములకి భోజనం వడ్డించాలి. వారికోసం మేము మడి ధోవతులు ఆరవేసి ఉంచాం బెడ్రూం బాల్కనీ లో. మా చుట్టాలే స్వాములవటం చేత.. వారంతా దొడ్లో రెండు చెంబులు గుమ్మరించుకుని మడిగట్టుకుని భోజనానికి ఉపక్రమించారు.

ఆరోజున ఒక కజిన్ వస్తానని ఆఖరి నిమిషం లో రాలేకపోవటం చేత.. వంట బ్రాహ్మల్లో ఒకాయనని.. 'బాబ్బాబూ .. నీవంతు వంట మేం చేస్తాం. కాస్త మడి కట్టుకో నాయనా..' అని బతిమలాడుకుంటే.. ఆయన స్నానం చేసి చూస్తే ఏముంది? ఆయన బట్టలన్నీ.. కార్యాలు జరిగాక ఊరెళ్ళిపోవాలి అని ఆరేసుకుంటే.. మా కజిన్లంతా కట్టేసుకున్నారు. ఆయన ఒకటే అరవటం.. 'ఏంటండీ.. మా వంటవాళ్ళ బట్టలన్నీ కట్టేస్తారా? శుభ్రం గా ఉతుక్కుంటేనూ..' అని. తినేవాళ్ళంతా.. మింగలేకా, కక్కలేకా.. పొలమారింది.

మా కజిన్లలో ఒకడైతే ఏడ్చినంత పని చేసాడు. వంటవాడు జిడ్డోడుతూ ఉతుక్కున్న పంచెని.. తన మూడు వేల రూపాయల షర్టూ, బ్రాండెడ్ జీన్సూ విప్పి కట్టుకున్నానా అని.

అప్పుడు.. ఏదో అందరికీ సర్దిచెప్పి,.. ఒప్పించేసరికి తలప్రాణం తోకకొచ్చింది.

ఈరోజుకీ, మా నాయనమ్మ మడి తలచుకున్నప్పుడల్లా, వంటవాళ్ళ ధోవతులు కట్టుకున్న మడి గుర్తుకొచ్చి నవ్వుకుంటాం.

ఈరోజున ఆ రోజూవారీ మడులూ, ఆచారాలూ, చరిత్రపుటల్లో కలిసిపోవటానికి సన్నద్ధమవుతున్నా.. ఉదయానే లేవటం, ఉదయం.. పాలు కాచుకునే ముందే ఒకసారి స్టవ్ కడుక్కోవటం,.. రొటీన్ రోజుల్లో స్నానం తర్వాతే వంటా, తినటమూ, నా పిల్లలకీ.. నేను నేర్పిస్తున్న ఆచారం.. మరి వారెంత వరకూ పాటించగలరో, పాటిస్తారో, కాలమే నిర్ణయిస్తుంది.